Duke valëvitur flamuj dhe duke brohoritur parulla, qindra mijëra demonstrues antiqeveritar u mblodhën në Stamboll të shtunën, duke bërë thirrje për mbrojtjen e demokracisë pas arrestimit të kryebashkiakut Ekrem Imamoglu, që shkaktoi trazirat më të rënda në rrugë në Turqi në më shumë se një dekadë.
Nën një qiell blu pa re, turma të mëdha u mblodhën në Maltepe në anën aziatike të qytetit më të madh të Turqisë në prag të festës së Fitër Bajramit që fillon të dielën, duke shënuar fundin e Ramazanit.
Ozgur Ozel, kreu i partisë kryesore opozitare CHP që organizoi tubimin, tha se kishte 2.2 milionë njerëz në turmë, por AFP nuk ishte në gjendje të konfirmonte në mënyrë të pavarur shifrat.
“Unë nuk kam frikë. Kam vetëm një jetë, jam gati ta sakrifikoj për këtë vend,” tha një grua 82-vjeçare me shami, duke mbajtur një foto të Imamoglu dhe flamurin turk.
Ajo nuk donte të jepte emrin e saj, “në rast se më trokasin në derë”.
“Ai është një njeri i ndershëm, ai është ai që do të shpëtojë republikën turke,” tha ajo për kryebashkiakun që u arrestua dhe më pas u burgos për një hetim për korrupsion me akuza, që besohet gjerësisht se janë të rreme.
Protestat masive, të cilat filluan me ndalimin e Imamoglu më 19 mars, kanë nxitur një përgjigje represive të qeverisë që është dënuar ashpër nga grupet e të drejtave dhe ka tërhequr kritika nga jashtë.
I parë gjerësisht si politikani i vetëm turk i aftë për të sfiduar Presidentin Rexhep Tajip Erdogan në kutinë e votimit, Imamoglu u zgjodh si kandidati i opozitës CHP për garën presidenciale të vitit 2028 në ditën kur u burgos.
Ai u rizgjodh kryetar bashkie vitin e kaluar për të tretën herë. Zemërimi për arrestimin e tij u përhap shpejt nga Stambolli në të gjithë Turqinë.
Protestat e natës jashtë bashkisë së Stambollit, tërhoqën turma të mëdha dhe shpesh degjeneruan në beteja të vazhdueshme me policinë e trazirave, e cila përdori gaz lotsjellës, sprej piper dhe plumba gome për të shpërndarë protestuesit.
“Ne jemi sot këtu për atdheun tonë. Ne, populli, zgjedhim sundimtarët tanë,” këmbënguli 17-vjeçari Melis Basak Ergun, duke u zotuar se protestuesit nuk do të mbyten kurrë “nga dhuna apo gazi lotsjellës”.
“Ne qëndrojmë prapa kryebashkiakut tonë, Imamoglu.”
‘Vazhdo të luftosh!’
Duke u nisur për në tubim, protestuesit në bordin e trageteve që kalonin Bosforin mund të dëgjoheshin duke brohoritur: “Kudo është Taksim, rezistenca është kudo!”
Ishte një referencë për sheshin ikonik Taksim të Stambollit, epiqendra e valës së fundit masive të protestave në 2013.
“Unë iu bashkova tubimeve jashtë Bashkisë për katër ditë së bashku me studentët e universitetit. U thashë të mos dorëzoheshin,” tha për AFP protestuesi Cafer Sungur, 78 vjeç.
“Nuk ka asnjë mënyrë tjetër përveçse të vazhdojmë të luftojmë,” tha ai.
“Unë u burgosa në vitet 1970, por atëherë kishte drejtësi. Sot nuk mund të flasim më për drejtësi.”
Midis atyre në protestë ishin gruaja e Imamoglu, Dilek dhe fëmijët e tyre, së bashku me prindërit e tij, tha një korrespondent i AFP.
Shefi i opozitës Ozel i tha gazetës franceze Le Monde se tubimet e së shtunës do të jenë tani e tutje një ngjarje javore në qytetet anembanë Turqisë, së bashku me një demonstrim javor të së mërkurës mbrëma në Stamboll.
“Nëse nuk e ndalim këtë tentativë për grusht shteti, do të thotë fundi i kutisë së votimit,” tha ai.
Grupet studentore kanë vazhduar protestat e tyre, shumica e tyre të maskuar, përballë një goditjeje të policisë që ka parë rreth 2,000 njerëz të arrestuar.
Autoritetet kanë goditur gjithashtu mbulimin mediatik, duke arrestuar 13 gazetarë turq në pesë ditë, duke deportuar një korrespondent të BBC dhe duke arrestuar një reporter suedez që udhëtoi në Stamboll për të mbuluar trazirat.
Njëmbëdhjetë gazetarë u liruan të enjten, mes tyre edhe fotografi i AFP, Yasin Akgul.
Gazetari suedez Joakim Medin, i cili fluturoi në Turqi të enjten për të mbuluar demonstratat, u burgos të premten, tha punëdhënësi i tij Dagens ETC për AFP.
Përfaqësuesi i Reporterëve pa Kufij në Turqi, Erol Onderoglu tha se Medin ishte akuzuar për “fyerje të presidentit” — një akuzë që përdoret shpesh për të mbyllur gojën e kritikëve të Erdoganit.
“Presioni gjyqësor i ushtruar sistematikisht mbi gazetarët vendas për një kohë të gjatë, tani po ushtrohet mbi kolegët e tyre të huaj”, tha ai për AFP.
Autoritetet turke mbajtën gazetarin e BBC Mark Lowen për 17 orë të mërkurën, përpara se ta deportonin për “kërcënim për rendin publik”, tha transmetuesi.
Zyrtarët turq thanë se kjo ishte për shkak të “mungesës së akreditimit”.
Baris Altintas, bashkëdrejtor i MLSA, një OJQ ligjore që ndihmon shumë nga të arrestuarit, i tha AFP se autoritetet”, duken të jenë shumë të vendosur në kufizimin e mbulimit të protestave”.
Ai shtoi: “Ne kemi frikë se shtypja ndaj shtypit jo vetëm që do të vazhdojë, por edhe do të rritet”./ Al Arabiya English.
