Xhevdet Rrokaj
Më 11 maj, qytetarët shqiptarë do të përballen me një zgjedhje që në dukje ofron dy rrugë: një “rotacion madhështor” të premtuar nga opozita e udhëhequr nga Sali Berisha dhe një vazhdimësi “stabiliteti dhe progresi” që proklamohet nga kryeministri Edi Rama. Fushata po zhvillohet në një klimë të polarizuar, ku propaganda, ironia dhe premtimet e mëdha përplasen me skepticizmin qytetar dhe realitetin socio-ekonomik.
Lufta e Berishës për mbijetesë politike nën mantelin e një “rilindjeje kombëtare”
Sali Berisha e ka pozicionuar këtë betejë elektorale si një “betejë çlirimtare”, duke e krahasuar regjimin aktual me një “diktaturë të dytë”. Retorika e tij është e ngarkuar me simbolikë patriotike dhe emocione popullore, duke i dhënë fushatës së tij një karakter të theksuar populist dhe mobilizues.
Në qendër të programit të tij qëndron projekti “Made in Albania”, një paketë që synon rikthimin e industrisë, krijimin e vendeve të punës, eksportet dhe fuqizimin e prodhimit vendas. Po ashtu, paketa ekonomike përmban:
- Rritje të pagës minimale në 500 euro dhe pagës mesatare në 1200 euro
- Kartelë konsumi për pensionistët dhe shtresat në nevojë
- Kthimin e TVSH-së për ushqimet bazë
- Subvencione për bujqësinë deri në 200 milionë euro në vit
- Dhënien e 200 euro çdo qytetari për përballimin e krizës së çmimeve
Berisha, megjithëse i goditur nga “non grata” amerikane dhe në një pozicion juridik të pasigurt, ka arritur të mbajë në këmbë një koalicion të gjerë opozitar përmes Aleancës për Shqipërinë Madhështore, duke synuar të krijojë perceptimin e një fronti të bashkuar kundër një pushteti që e konsideron “autoritar”.
Rama fushatë me ironi, integrim dhe betejë me hijet e së shkuarës
Nga krahu tjetër, Edi Rama nuk ka lëvizur nga strategjia e tij e zakonshme: ironizim, simbolikë evropiane dhe apel ndaj të rinjve për të zgjedhur “të ardhmen” përballë një “së shkuare të errët”. Rama nuk është përfshirë në premtime të reja konkrete, por ka mbrojtur projektet ekzistuese dhe integrimin evropian si mision qendror të mandatit të tij të katërt të mundshëm.
Fjala kyçe në këtë fushatë për PS-në është “stabiliteti”. Për Ramën, çdo alternativë që ofron opozita është një kërcënim për këtë stabilitet. Në këtë kuptim, ai ka synuar të eklipsojë Berishën përmes faktit se është i shpallur “non grata”, duke i mohuar çdo legjitimitet politik dhe diplomatik.
Dy premtime për një popull të zhgënjyer
Sa vlejnë fjalët në kutinë e votimit?
Analiza e programeve elektorale tregon një kontrast të thellë mes pragmatizmit simbolik të Ramës dhe entuziazmit programor të Berishës. Por përtej krahasimeve formale, zgjedhjet e 11 majit do të jenë një test real mbi:
- Besueshmërinë e individëve që i premtojnë këto ndryshime
- Aftësinë e qytetarëve për të identifikuar interesin e tyre afatgjatë përballë emocioneve të momentit
- Rëndësinë e rotacionit si instrument demokratik, apo rrezikun që sjell rikthimi i figurave të vjetra në një kontekst ndërkombëtar të ndjeshëm
Zgjedhje jo vetëm mes partive, por edhe mes modeleve politike
Zgjedhjet e 11 majit nuk janë thjesht për pushtetin lokal apo parlamentar , ato janë referendum mbi modelin e qeverisjes që qytetarët shqiptarë duan për të ardhmen: një model që synon të mbyllë ciklet me stabilitet korruptiv, apo një tjetër që kërkon të hapë një kapitull të ri përmes përmbysjes politike.
Berisha ka vendosur në qendër të fushatës shpresën për një “Shqipëri Madhështore”, ndërsa Rama kërkon të udhëheqë Shqipërinë drejt Europës. Por ndërmjet këtyre dy vizioneve, qëndron një elektorat i lodhur, që kërkon më shumë se fjalë: kërkon garanci reale për një jetë më të mirë.
