Prof. Mimoza Manxhari
Një e vërtetë e rëndësishme, që kam mësuar nga jeta, është se nuk ka njerëz të mëdhenj apo të vegjël në thelb—ka vetëm qenie njerëzore, të kategorizuara nga shoqëria sipas pushtetit, pasurisë dhe titujve. Këto kategori krijojnë iluzione madhështie, por nuk përcaktojnë vlerën e vërtetë të një personi. Ajo që po shohim në realitetin politik të sotëm është një përsëritje e historisë: njerëz që maskojnë pasigurinë, frikën dhe etjen për pushtet me autoritetin e tyre.
Madhështia nuk buron nga pasuria apo statusi, por nga karakteri dhe aftësia për të ngritur të tjerët lart. Shoqëria mund të vërë etiketa, por thelbi ynë mbetet i përjetshëm. Në një botë ku politika ka shndërruar moralin në mjet propagande, ku liria e fjalës shitet si produkt për mbështetje elektorale dhe më pas nëpërkëmbet me arrogancë, është e rëndësishme të mos humbasim integritetin tonë personal.
Nuk ka ndryshim të vërtetë pa një transformim të brendshëm. Politikanët shfrytëzojnë dëshirën tonë për liri, vetëm për të na tradhtuar sapo marrin pushtetin. Shpresa për një qeverisje më të drejtë dhe të ndershme shpesh shtypet nga hipokrizia e atyre që betohen për të mbrojtur të drejtat tona, ndërsa në prapaskenë ndërtojnë sisteme që shërbejnë vetëm për mbajtjen e tyre në pushtet.
Ajo që ndodhi së fundmi në konferencën për shtyp në Shtëpinë e Bardhë nuk ishte thjesht një incident diplomatik—ishte një shpërfillje e hapur për një komb dhe betejën e tij për dinjitet. Në traditën njerëzore, të respektosh mysafirin në shtëpinë tënde është një normë e hershme morale. Por liderët që sapo kanë rifituar pushtetin, të dehur nga euforia e tyre, nuk e njohin më këtë normë.
Flitet për një epokë të re, por nuk ka epokë të re nën të njëjtin slogan të vjetër: “Make America Great Again.” Por a mund të ketë madhështi pa drejtësi? A mund të ketë liri kur ajo përdoret si justifikim për të shkatërruar kombet e tjera? Slogani që ne duhet të ndjekim nuk është ai i një fuqie të madhe, por një vizion më i gjerë: “Make Civilization Great and Harmonious.”
Historia na ka treguar se një komb që humbet busullën morale nuk kërcënohet nga armiqtë e jashtëm, por nga shkatërrimi i brendshëm. Sot, jemi dëshmitarë të sakrifikimit të dinjitetit njerëzor për interesa strategjike. Pushteti nuk është më mjet për drejtësi dhe përparim, por instrument manipulimi dhe zhvatjeje. Politikanët justifikojnë luftërat për të ruajtur ndikimin e tyre ekonomik, ndërsa popullatat zhduken si një “dëm kolateral” në lojën e tyre gjeopolitike.
Për vite, të njëjtët emra kanë dominuar skenën politike, në Shqipëri dhe në mbarë botën. Por ku është brezi i ri? A po përgatiten liderët e së nesërmes apo po lejojmë që një klasë politike e plakur dhe e korruptuar të vazhdojë të mbajë frenat? A kemi politikanë që duan vërtet të çojnë përpara shoqërinë, apo kemi thjesht njerëz të kapur pas pushtetit, që përjetësojnë cikle lufte dhe padrejtësie?
A do të mbetet lufta mënyra jonë e jetesës? A nuk kemi mësuar ende se në luftë nuk ka fitues të vërtetë?
Nëse besojmë vërtet në fjalën e lirë, duhet ta refuzojmë reduktimin e saj në propagandë. Kur biznesmenët dominojnë politikën, qeverisja shndërrohet në një transaksion dhe morali bëhet pengesë. Jemi në një botë ku lufta është biznes dhe fitimi përcakton vendimet politike. Ky model qeverisjeje nuk është asgjë më shumë se një maskë për një sistem të kalbur, që i sheh qytetarët si mjete për të realizuar interesa private.
Një qytetërim nuk mund të përparojë kur liderët e tij i japin përparësi përfitimit financiar mbi mirëqenien e njerëzve. Kur imazhi i jashtëm ka më shumë rëndësi se integriteti i brendshëm, jemi në rrugën e rrënimit.
Pyetja që duhet të shtrojmë është kjo: A do të vazhdojmë t’u dorëzojmë fatin tonë politikanëve të korruptuar dhe biznesmenëve të pangopur, apo do të kërkojmë liderë që vërtet mbrojnë jetën, drejtësinë dhe të ardhmen e njerëzimit?
Sikurse është thënë prej kohësh, por tani ka ardhur koha të veprojmë: Shpresa vdes e fundit.
Forca jonë e vërtetë nuk është tek ata që na qeverisin sot, por tek ne, qytetarët. Të pjekur, të vetëdijshëm dhe të përgjegjshëm për veprimet tona, ne kemi një armë të fuqishme: votën. Nëse e përdorim atë me mençuri, mund të ndryshojmë realitetin. Nëse e shpërdorojmë, do të mbetemi robër të një sistemi që nuk punon për ne.
Ndryshimi nuk fillon brenda institucioneve—fillon jashtë tyre, me ata që refuzojnë të pranojnë padrejtësinë dhe nuk e lejojnë politikën të mbetet monopol i një elite të vjetëruar.
Ajo që na duhet nuk është një ndryshim i vogël. Na duhet një ribërje e tërësishme.
Kjo ribërje nuk mund të vijë nga ata që janë në pushtet prej dekadash dhe që e kanë bërë politikën një industri private. Na duhen liderë të rinj, me vizion, guxim dhe zemër.
Koha jonë kërkon luanë, jo dele.