Qumështi me toksinë kancerogjene është konsumuar në Vlorë
Pas mishit të pulës me salmonelë dhe luleshtrydheve me pesticide, alarmi i radhës vjen nga Vlora: qytetarët kanë konsumuar qumësht dhe nënprodukte të kontaminuara me aflatoksinë M1, një toksinë shumë e rrezikshme kancerogjene.
Në një vend ku skandalet ushqimore ndjekin njëri-tjetrin me shpejtësinë e dritës, Shqipëria përballet sot me një tjetër kërcënim serioz për shëndetin publik: qumësht me aflatoksinë, një substancë e klasifikuar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë si kancerogjene e grupit 1.
Në qytetin e Vlorës, analizat laboratorike të kryera nga Agjencia Kombëtare e Ushqimit dhe Instituti i Sigurisë Ushqimore dhe Veterinare (ISUV) kanë zbuluar shifra alarmante:
Nga 26 mostra qumështi të marra nga janari deri në prill 2025, 10 kanë rezultuar pozitive, me një përqindje tronditëse kontaminimi prej gati 40%.
Qumështi i kontaminuar është gjetur në markete dhe supermarkete të qytetit, duke e bërë rrezikun të pranishëm në mënyrë të përditshme për qytetarët, veçanërisht për fëmijët.
Çfarë është Aflatoksina M1 dhe pse është kaq e rrezikshme?
Aflatoksina është një toksinë që prodhohet nga myku që zhvillohet në drithëra si misri dhe gruri. Kur lopët konsumojnë foragjere të kontaminuara, kjo substancë sekretohet më pas në qumështin që ato prodhojnë.
Konsumimi i qumështit të kontaminuar mund të shkaktojë:
- Kancer në mëlçi
- Dëmtime në veshka
- Dobësim të sistemit imunitar
- Probleme serioze te fëmijët dhe foshnjat, të cilët janë më të ndjeshëm ndaj toksinave.
Një Krizë që Ishte e Paralajmëruar
Ekspertët prej vitesh kanë paralajmëruar për mungesën e kontrollit të plotë të zinxhirit ushqimor në Shqipëri, veçanërisht në sektorin e qumështit dhe nënprodukteve të tij.
Por pavarësisht paralajmërimeve dhe skandaleve të mëparshme, institucionet përgjegjëse duket se kanë dështuar të ndërhyjnë me kohë.
Ndërkohë që qytetarët blejnë dhe konsumojnë pa dijeni produkte të rrezikshme, mekanizmat e shtetit mbeten të kapur në një cikël formalitetesh dhe justifikimesh.
Pse është alarmuese kjo situatë?
- Aflatoksina nuk zhduket me zierje apo pasterizim të thjeshtë. Është e qëndrueshme edhe ndaj temperaturave të larta.
- Rreziku rritet ndjeshëm për konsumatorët e përditshëm, sidomos nëse konsumojnë qumësht dhe produkte të tij në baza ditore.
- Shqipëria ka një histori të dobët të transparencës në skandalet ushqimore, duke e bërë më të vështirë që qytetarët të informohen në kohë për rrezikun.
Kush mban përgjegjësi?
- Agjencia Kombëtare e Ushqimit që nuk ndërmori masa parandaluese kur nisi monitorimi.
- Drejtuesit vendorë të AKU në Vlorë, të cilët lejuan qarkullimin e qumështit të ndotur.
- Institucionet e shëndetit publik që nuk alarmuan qytetarët në kohën e duhur.
- Fermat dhe fabrikat që prodhuan ose grumbulluan qumësht pa respektuar standardet bazë të sigurisë ushqimore.
Çfarë duhet të ndodhë tani?
- Tërheqje e menjëhershme e qumështit dhe nënprodukteve të kontaminuara nga tregu.
- Transparencë totale për emrat e kompanive përgjegjëse.
- Ngritje urgjente e një task force për kontrollin e qumështit dhe produkteve ushqimore në të gjithë vendin.
- Informim i qartë i popullatës, veçanërisht prindërve dhe institucioneve arsimore që furnizohen me qumësht.
