Tregu i punës në Shqipëri po përballet me sfida të thella strukturore, duke reflektuar probleme si nën-punësimi, orët e gjata të punës dhe nivelin e lartë të informalitetit. Një studim i fundit i Fondit Europian të Trajnimeve (ETF) tregon se 16% e punonjësve shqiptarë punojnë më pak se 10 orë në javë, një tregues shqetësues i mungesës së stabilitetit në punësim dhe të ardhurave të pamjaftueshme për jetesën.
Nga ana tjetër, Shqipëria shfaq edhe ekstreme të kundërta në tregun e punës, ku 14% e punonjësve punojnë më shumë se 50 orë në javë, një përqindje ndër më të lartat në rajon. Sektori i bujqësisë, ndërtimit dhe turizmit janë ndër më të prekurit nga këto praktika, duke detyruar punonjësit të punojnë me orare të zgjatura dhe shpesh në kushte të pasigurta.
Informaliteti mbetet një problem i madh
Studimi evidenton gjithashtu nivelin e lartë të informalitetit në tregun e punës. Rreth 20% e punonjësve shqiptarë punojnë pa kontrata, krahasuar me 6% në Serbi dhe vetëm 2% në vendet e Bashkimit Europian. Kjo situatë i lë punëtorët jashtë sistemit të mbrojtjes sociale dhe ekonomike, duke i bërë ata më të ekspozuar ndaj padrejtësive dhe pasigurisë financiare.
Një tjetër problematikë është mospërputhja midis aftësive të punëtorëve dhe kërkesave të tregut, një faktor që ndikon në rritjen e papunësisë dhe mungesën e stabilitetit ekonomik për shumë qytetarë.
Ekspertët kërkojnë reforma të thella
Ekspertët e ekonomisë theksojnë se është e nevojshme një ndërhyrje urgjente në politikat e punësimit për të adresuar këto probleme. Masat për rritjen e transparencës në punësim, mbrojtjen e punonjësve dhe uljen e informalitetit janë thelbësore për një treg pune më të qëndrueshëm dhe të drejtë.
Ndërkohë, emigrimi i vazhdueshëm i fuqisë punëtore dhe mungesa e investimeve në sektorët strategjikë të ekonomisë mund të thellojnë edhe më tej krizat e tregut të punës në vitet e ardhshme.
