Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka qenë subjekt i kritikave dhe hetimeve lidhur me procedurat e prokurimit dhe menaxhimin e fondeve publike në përgatitjet për zgjedhjet e ardhshme.
Platforma elektronike për regjistrimin e votuesve nga jashtë
Në nëntor 2024, KQZ akordoi 2.1 milionë euro për krijimin e një platforme elektronike për regjistrimin e votuesve nga jashtë vendit. Kjo platformë, e njohur si Platforma Elektronike e Regjistrimit (PER), synon të lehtësojë procesin e regjistrimit për shtetasit shqiptarë që jetojnë jashtë vendit. Megjithatë, procedura e prokurimit u zhvillua me negocim pa shpallje paraprake të njoftimit të kontratës, duke ngritur shqetësime mbi mungesën e transparencës dhe konkurrencës në këtë proces.
Për më tepër, pas regjistrimit në këtë platformë, disa emigrantë kanë raportuar se kanë marrë mesazhe të padëshiruara nga kandidatë politikë, duke ngritur shqetësime mbi mbrojtjen e të dhënave personale. Një rast i tillë u raportua nga emisioni “Fiks Fare”, ku një emigrant në Itali deklaroi se pas regjistrimit në platformën e KQZ-së, filloi të merrte mesazhe nga një kandidat për deputet, ndonëse adresa e tij e email-it ishte private.
Sipas dokumenteve, Celibashi ka urdhëruar bërjen me shpejtësi të tenderit për prodhim të vletëve të votimit. Por, a ka garë?!
Faksimile: Njoftimi i KQZ-së për fituesin e tenderit të prodhimit të fletëve të votimit të 11 majit
Dokumenti i mësipërm është njoftimi i KQZ-së, që ka shpalur fitues firmën sllovene “Cetis, Graphic and Documentacion Service d.d”. Më saktë nuk është një tender, pasi procedura u bë me “negocim pa shpallje paraprake të njoftimit të kontratës”.
Drejtuesit E KQZ-së negociuan me firmën sllovene, pasi më parë kanë dështuar tenderët e fletëve të votimit. Vetë firma është një e “njohur” e Celibashit, pasi edhe në zgjedhjet e kaluara ka fituar miliona euro.
Procedura kishte si objekt “prodhimi i fletëve të votimit dhe maskave për leximin e fletëve të votimit”. Firma “Cetis …” ofroi 81.691.283 lekë pa TVSH, ose rreth 820 mijë euro.
Por, kjo s’është hera e parë që bëhen tenderët me negocim nga KQZ. Në zgjedhjet e kaluara, Celibashi prokuroi rreth 15 milionë euro për zgjedhjet e vitit 2023. Mësohet se, KQZ-ja ka një rrjet firmash të favorizuara, të cilat fitojnë gjithmonë procedura në atë institucion. E tillë është kompania hollandeze “Smartmatic International”, e cila fiton tenderët për votimin dhe numërimin eektronik. Por, fituese kanë dalë edhe firmat shqiptare “R&T” dhe “Farma Net Albania”. Edhe në zgjedhjet e vitit 2023, firma sllovene “Cetis…” ishte fituese e një tenderi të ngjashëm.
Tenderët për pajisje teknologjike në zgjedhjet e kaluara
Në zgjedhjet parlamentare të vitit 2021, KQZ akordoi dy tenderë me vlerë totale prej 21 milionë dollarësh për pajisjet e identifikimit biometrik dhe votimin elektronik. Të dy tenderët u fituan pa garë nga kompania “Smartmatic International Holding B.V.”, me vlera shumë pranë fondit limit. Kjo ka çuar në nisjen e hetimeve nga Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) mbi këto procedura prokurimi.
Fonde shtesë për votuesit nga diaspora
Së fundmi, qeveria ka miratuar një fond shtesë prej 9.3 milionë eurosh për të mbështetur procesin e votimit të shtetasve shqiptarë që jetojnë jashtë vendit në zgjedhjet e ardhshme. Ky fond synon të mbulojë shpenzimet e nevojshme për të siguruar pjesëmarrjen e diasporës në procesin zgjedhor.
Ndërsa përpjekjet për të përfshirë diasporën në procesin zgjedhor janë të rëndësishme, është thelbësore që procedurat e prokurimit dhe menaxhimi i fondeve publike nga KQZ të jenë transparente dhe në përputhje me ligjin. Hetimet në vazhdim dhe shqetësimet e ngritura nga qytetarët dhe mediat tregojnë nevojën për rritjen e transparencës dhe llogaridhënies në proceset zgjedhore në Shqipëri.
