Kampet e emigrantëve në Shqipëri: Prova e dështuar e Giorgia Melonit kushton qindra milionë euro
Marrëveshja mes Giorgia Melonit dhe Edi Ramës për ngritjen e kampeve të azilkërkuesve italianë në Shqipëri është shndërruar në një shembull të keqmenaxhimit, mungesës së transparencës dhe shpenzimeve të pajustifikuara. Një investigim i BIRN dhe FTM zbulon si u dyfishuan kostot e ndërtimit, si u shmangën rregullat e tenderimit, dhe si përfunduan dhjetëra milionë euro në duart e kompanive të lidhura me qeverinë shqiptare për një projekt që tani funksionon jashtë qëllimit fillestar dhe me efektivitet të diskutueshëm.
Marrëveshja ndërmjet Italisë dhe Shqipërisë për të strehuar azilkërkues në kampet e Shëngjinit dhe Gjadrit është kthyer në një histori dështimi të kushtueshëm. Tashmë të rikonvertuara në qendra riatdhesimi, këto kampe kanë kushtuar mbi 74 milionë euro, shumë më tepër se sa ishte planifikuar dhe ndjeshëm më shumë se objektet e ngjashme në Itali.
Skema e promovuar nga kryeministrja italiane Giorgia Meloni, me mbështetjen e presidentes së KE-së Ursula von der Leyen, nisi me qëllimin për të përshpejtuar procedurat e azilit jashtë territorit italian. Por ndërhyrja e gjykatave, mungesa e transparencës, dhe ngritja e kostove e kanë bërë atë një precedent të shtrenjtë dhe të diskutueshëm.
Një kallëzim për dëmtim të fondeve publike është dorëzuar nga Gigi Calesso në Gjykatën e Llogarive të Italisë, ndërsa analiza të BIRN dhe FTM zbuluan abuzime të mundshme: shpenzime për hotele, transport, ndërtim me kosto të fryra, dhe kontrata të dhëna pa tenderim.
Kampi i Gjadrit është kthyer në një qendër ndalimi për emigrantë të dëbuar, me rreth 100 të ndaluar, ndërkohë që raportohet për vetëlëndime dhe tentativa vetëvrasjeje. Ndërtimi u krye në kushte emergjente dhe me vlerësime sizmike të dyshimta, duke ngritur shqetësime për sigurinë dhe standardet e ndjekura.
Kompania shqiptare Everest dhe grupi i hoteleve Rafaelo janë përfituesit kryesorë të kontratave, duke ngritur dyshime për lidhje politike dhe mungesë kontrolli mbi fondet italiane.
Sipas opozitës italiane, shpenzimet u justifikuan politikisht nga Meloni, por në praktikë përfaqësojnë një keqmenaxhim të rëndë të fondeve publike dhe një devijim nga standardet humanitare.
“Qendrat mund të ishin ndërtuar në Itali me një kosto shumë më të ulët,” deklarojnë ekspertët. Por për Melonin, ky projekt mbetet një “fitore politike”, pavarësisht kostove dhe pasojeve humane.
