Skema e re e privatizimit: Vila e Enver Hoxhës në Velipojë, “dhuratë” për oligarkët
Një tjetër pronë publike e rëndësishme po kalon në duart e oligarkëve, ndërsa qeveria shqiptare vazhdon të zhvendosë asete strategjike në privatizime të dyshimta. Bëhet fjalë për rezidencën qeveritare në Velipojë, një pronë e stërmadhe prej 8,100 m², e ndërtuar gjatë periudhës komuniste për të akomoduar ish-diktatorin Enver Hoxha dhe udhëheqësit e regjimit.
Korporata e Investimeve Shqiptare (KISH) ka hapur një procedurë konkurruese për transformimin e kësaj prone në një hotel butik të luksit, duke e larguar përfundimisht nga prona shtetërore dhe duke e dorëzuar në duart e privatëve. Ankandi, i cili u hap më 20 janar 2025, pason një seri vendimesh të ngjashme, si privatizimi i rezidencave qeveritare në Ujin e Ftohtë, Vlorë.
Skema e privatizimit: Një model i njohur
Sipas dokumenteve , ky transformim përfshin një “rikonceptim” të vilës për t’u shndërruar në një strukturë të akomodimit elitar, ndërsa një pjesë e pronës do të rezervohet për përdorim qeveritar, ndërsa pjesa tjetër do të kalojë në menaxhimin e privatëve. E njëjta skemë është përdorur më parë në Vlorë, ku përfitues të projekteve u bënë individë të lidhur ngushtë me pushtetin.
Në dokumente thuhet se prona “ka nevojë për ndërhyrje për t’u përshtatur me standardet moderne”, por nënteksti i këtyre procedurave tregon një qëllim tjetër: dorëzimin e pasurive shtetërore në duart e një grushti oligarkësh që tashmë dominojnë tregun e ndërtimit dhe turizmit në Shqipëri.
Një “dhuratë” për oligarkët e Shkodrës?
Zona e Velipojës ka vite që është bërë objekt investimesh nga oligarkë të fuqishëm, disa prej të cilëve janë përballur me akuza për korrupsion dhe veprimtari të paligjshme. Disa janë në burg, disa në arrati, ndërsa të tjerë pretendojnë të influencojnë politikën lokale dhe qendrore për zgjedhjet e vitit 2025. A është ky një tjetër favor për “klanin e oligarkëve” nga ana e qeverisë?
Kritikët e këtij vendimi e shohin këtë si një lëvizje të radhës të qeverisë Rama për të shpërblyer mbështetësit e saj të fuqishëm financiarë. “Kjo nuk është rigjallërim ekonomik, por një grabitje e qartë e pasurisë publike për interesa private,” thotë një ekspert i ekonomisë që dëshiron të mbetet anonim.
Një histori që përsëritet
Rezidenca në Velipojë është vetëm një prej shumë aseteve publike të transformuara nga regjimi komunist për t’u përdorur nga elitat politike të kohës dhe që sot po përfundon sërish në duart e elitave të reja ekonomike. Qeveria justifikon këtë privatizim duke pretenduar se prona është një “aset i fjetur” që kërkon transformim për të përmbushur standardet e luksit dhe për të kontribuar në turizmin elitar.
Por e vërteta është se këto procedura garantojnë vetëm një gjë: pasuritë e shqiptarëve po kalojnë nga një sistem publik në një tjetër sistem oligarkik, duke lënë pas një popull të zhgënjyer dhe pa akses në asete të përbashkëta.
Një precedent i rrezikshëm
Privatizimi i vilave dhe rezidencave qeveritare, të ndërtuara me fondet dhe djersën e shqiptarëve, nuk është vetëm një skandal financiar, por një akt i rëndë që rrezikon të asgjësojë trashëgiminë historike dhe pronën publike. Ky precedent nuk gjeneron vlerë për ekonominë kombëtare, por krijon hapësira për korrupsion dhe pabarazi.
Në një kohë kur Shqipëria po përballet me probleme të shumta ekonomike dhe sociale, ky vendim i qeverisë është një tjetër goditje për besimin publik dhe integritetin institucional.